Dù là đứa con không được mong muốn, song Sa hậu Alexandra và Sa hoàng Nicholas II vẫn hết mực yêu thương Maria và những người chị em của cô (Olga, Tatiana, Anastasia). Maria được coi là người ngoan hiền nhất trong cả bốn chị em. Olga và Tatiana đều phản đối việc cho Maria chơi cùng vì cô quá hiền và sẽ chẳng bao giờ muốn làm những trò nghịch ngợm như các chị. Thậm chí, Sa hoàng Nicholas II từng lo lắng vì cô con gái yêu của mình quá hiền lành và tỏ vẻ vui mừng một lần khi cô nghịch ngợm bằng cách trộm vài cái bánh quy lên bàn trà của ông. Người trong non Maria, Eagar, nói rằng cô rất yêu cha của mình và luôn cố gắng trốn khỏi sự kiểm soát của Eagar để đi gặp Sa hoàng. Khi Nicholas II bị bệnh thương hàn, Maria luôn hôn vào tấm chân dung của cha mình hằng đêm trước khi đi ngủ để mong cho ông khỏi bệnh.[1]Maria Nikolaevna nổi tiếng về vẻ đẹp của mình. Cô có mái tóc nâu nhạt và đôi mắt to màu xanh thẫm, được biết đến trong gia đình là "Maria's saucer" (ý chỉ đôi mắt to tròn). Giống như ông nội của mình Sa hoàng Aleksandr III của Nga, Maria khỏe 1 cách phi thường. Thỉnh thoảng cô nâng gia sư của mình lên khỏi mặt đất để giải trí. Maria Nikolaevna, một mình trong số các chị em, có tài năng vẽ và phác họa khá tốt, luôn luôn bằng tay trái. Cô thường được các chị em gọi là "Mashka".[2]

Khác với ba người chị em của mình, Marie tuy không năng động bằng nhưng cô hiểu rõ về bản thân. Cô có tài hội họa và theo phác thảo khung cảnh bằng tay trái nhưng lại không hứng thú với việc học hành. Mặc dù tính tình ngọt ngào, Maria đôi lúc trở nên cứng đầu và biếng nhác. Mẹ của cô phàn nàn trong một lá thư rằng Maria hai cau có và "coi thường" những người làm cô khó chịu. Tâm trạng thất thường của cô thường xảy ra vào mỗi kỳ kinh nguyệt. Cô rất thích những lời tán tỉnh vui đùa của những lính cai quản cung điện. Cô rất thích trẻ em và nếu không phải vì sinh ra trong gia đình Hoàng gia rất có nhiều khả năng của sẽ lấy một người lính làm chồng và sinh thật nhiều con.[1]